23 lipca 2008

Warszawskie Wieżowce - wczoraj

Warszawskie wieżowce – wczoraj


Jeżeli chcemy zobaczyć w Warszawie połączenia starych i nowych symboli, to najwięcej takich przykładów znajdziemy prawdopodobnie w ścisłym centrum miasta. Architektura stołecznego centrum przez wielu architektów i miłośników Warszawy jest krytykowana za niespójność form, a urbanistom zarzuca się brak konsekwencji i chaotyczne planowanie. Ale to właśnie tutaj znajdują się najwyższe budynki Warszawy, a wśród nich najwyższe budynki w Polsce. Przyjrzyjmy się więc wybranym obiektom „warszawskiego city”, którego krajobraz znaczą liczne sylwetki wieżowców.

Warto zaznaczyć, że określenia „city” możemy używać bez kompleksów i cienia ironii. W Warszawie jest ok. 30 wieżowców o wysokości ponad 65 m, a także około 50 wieżowców w trakcie realizacji. Pod tym względem Warszawa należy do najwyższych miast w Europie po Moskwie, Paryżu, Frankfurcie nad Menem i Londynie.
Największe nagromadzenie wieżowców to teren między ulicami Świętokrzyską, Emilii Plater, Wspólną, Chałubińskiego i al. Jana Pawła II.

Budynek PAST-y i Prudential
Ul. Zielna 39, całkowita wysokość 52 m, 11 kondygnacji
Na początku gmach PAST-a zajmuje honorowe miejsce na naszej liście, choć nie należy do najwyższych budynków miasta. Pierwszy wieżowiec Warszawy zbudowany został w pierwszej dekadzie XX w. dla szwedzkiego Towarzystwa Akcyjnego Telefonów "Cedergren". Od 1922 był własnością Polskiej Akcyjnej Spółki Telegraficznej – stąd do dzisiaj używana nazwa PAST-a. Najcięższe losy budynku przypadły na czas powstania warszawskiego, kiedy to o PAST-ę toczyły się zacięte walki. Przypomina o tym kilkumetrowej wysokości znak Polki Walczącej, ustawiony na dachu.
pl. Powstańców Warszawy 9, całkowita wysokość 66 m, 16 kondygnacji
Prudential, mieszczący dziś Hotel Warszawa, był pierwszym prawdziwym drapaczem chmur i przerósł budynek PAST-y nie tylko w wysokości, ale i technologii – była to stalowa konstrukcja na żelbetowych fundamentach. Zbudowany został w 1934 r. jako siedziba Towarzystwa Ubezpieczeń Prudential, pełnił funkcję biurowca i apartamentowca. Na dachu wieżowca w 1936 r. ustawiony został pierwszy nie tylko w Polsce ale i w Europie, eksperymentalny nadajnik telewizyjny, zanim zrobili to Niemcy na olimpiadę w Berlinie. Po wojennych zniszczeniach budynek odrestaurowano, ale już w stylu socrealistycznym. Czeka nas kolejna modernizacja wieżowca – czy będzie to powrót efektownego stylu art deco?

Pałac Kultury i Nauki
pl. Defilad 1, całkowita wysokość 237 m, 42 kondygnacje
Dla jednych warszawiaków powód do dumy, dla innych – do wstydu. Najwyższy budynek w kraju wciąż budzi kontrowersje, co jakiś czas pojawiają się nawet plany rozebrania budowli i zagospodarowania placu Defilad. Ale chyba charakterystyczny kształt wzrósł już na stałe w krajobraz centrum i stał się jednym z najczęściej przywoływanych symboli Warszawy. W 2007 r. Pałac został wpisany do rejestru zabytków. PKiN według projektu Lwa Rudniewa został ukończony w 1955 r. po zaledwie 3 latach budowy, jako dar narodu radzieckiego, otrzymał imię Józefa Stalina. Podobno ślad po tym napisie przetrwał jeszcze do roku 2000, kiedy odnawiano elewację budynku. Na 30. piętrze znajduje się taras widokowy. Polecam szczególnie panoramę wieczorną, którą można podziwiać w letnie miesiące, wówczas taras otwarty jest do późna. Co warto zobaczyć w środku – Muzeum Techniki, Muzeum Ewolucji, Salę Kongresową, Pałac Młodzieży to absolutna podstawa. Do dziś słyszy się legendy o labiryncie korytarzy prowadzących do nieodkrytych pomieszczeń, a nawet o tajnych przejściach z Pałacu do strategicznych punktów Warszawy, jak Dworzec Centralny czy dawna siedziba partii. Kto wie, może jest w tym ziarno prawdy?

Brak komentarzy: